Chất lượng và loại hình cây giống cao su có ảnh hưởng quan trọng đến tỷ lệ sống, độ đồng đều, khả năng tăng trưởng và hiệu quả kinh tế của vườn cây. Viện Nghiên cứu Cao su Việt Nam đã nghiên cứu sản xuất thành công và đưa ra thương mại dạng cây giống cao su hiện đại (modern sapling).
Đây là dạng cây con cao su có tầng lá với chất lượng cao trong chậu PE có thể tích nhỏ; bộ rễ cây được phát triển trên nền cơ chất là xác bã thực vật được xử lý bằng công nghệ sinh học; đồng thời bộ rễ được tôi luyện để chống chịu điều kiện sống khó khăn. So với loại hình cây giống tương tự, việc trồng mới bằng dạng cây giống cao su hiện đại này có một số ưu điểm vượt trội như sau:
Chất lượng có kiểm soát
Gốc ghép là những cây tum sinh trưởng khỏe được chọn để ghép lúc 4 – 6 tháng kể từ khi hạt nẩy mầm. Sau khi ghép 6 – 8 tuần, những cây tum có mắt ghép sống ổn định được nhổ lên để trồng vào chậu. Cơ chất trong chậu gồm 80% theo thể tích là xác bã thực vật được ủ khoảng 2 tháng trước khi sử dụng bằng các hệ men vi sinh chọn lọc, nguồn nấm bệnh trong xác bã thực vật được xử lý bằng hệ vi sinh vật đối kháng. Chậu ươm cây được thiết kế nhằm tránh được hiện tượng xoắn rễ cọc thường hay gặp khi sử dụng túi bầu PE bình thường và nhằm khai thác tối đa tính hướng địa của rễ phụ. Cây được chăm sóc bằng chế độ đặc biệt để rễ phụ mọc nhiều, nhanh và khai thác tối đa sự phát triển của rễ phụ. Bộ rễ cây được tôi luyện để thúc đẩy nó phát triển nhanh và sâu vào trong đất khi trồng ngoài đồng ruộng. Cây đạt 2 tầng lá ổn định chỉ trong vòng 10 – 12 tháng kể từ khi hạt gốc ghép nẩy mầm nên đảm bảo tính non trẻ. Cây được khuyến cáo trồng lúc đạt 2 tầng lá nên hoàn toàn kiểm soát được việc lẫn tạp giống.
Giảm trọng lượng
Trọng lượng của cây giống cao su hiện đại xấp xỉ 0,8 kg khi cây có 2 tầng lá, nhẹ hơn rất nhiều so với các dạng cây giống tương tự hiện đang sử dụng trong sản xuất (bầu 15 cm x 33 cm nặng 2,5 kg, bầu 16 cm x 33 cm nặng 3 kg và bầu 18 cm x 35 cm nặng 4 kg). Mỗi giá đỡ bằng sắt chứa 40 cây có khối lượng từ 40 – 43 kg sẽ dễ dàng vận chuyển bởi hai người lao động bình thường.
Giảm chi phí
Theo kinh nghiệm của Ấn Độ, chi phí trồng bằng loại hình cây giống cao su hiện đại này chỉ bằng 1/3 chi phí trồng bằng bầu có tầng lá thông thường. Chi phí giảm do sự giảm đáng kể chi phí vận chuyển cây, rải cây và trồng trên đồng ruộng, giảm sự căng thẳng về lao động nhờ thao tác trồng cây này đơn giản nên không đòi hỏi công nhân lành nghề và tăng tỷ lệ định hình, độ đồng đều của vườn cây, đặc biệt ở những vùng dễ xảy ra khô hạn nhờ vào khả năng thích nghi tốt của bộ rễ đã được tôi luyện.
Thân thiện với môi trường
Đa phần cơ chất nuôi cây là chất thải nông nghiệp nên giảm được lượng lớn rác thải gây ô nhiễm môi trường đồng thời hàng năm giảm được lượng lớn đất đóng bầu theo phương pháp hiện hành trong sản xuất. Chất thải nông nghiệp được xử lý bằng hệ vi sinh vật có ích, không sử dụng hóa chất. Chậu 4L® là loại chậu có thể tái sử dụng đến 4 lần được dùng thay cho túi bầu PE thông thường nên giảm được lượng lớn túi bầu PE thải loại ra môi trường sau mỗi vụ trồng cao su.
Lê Thị Thùy Trang
(Viện Nghiên cứu Cao su Việt Nam)
